SIOSTRY. IDA I PINGALA
W tradycji jogi koncentracja na oddechu jest stopniowym, powolnym i uporządkowanym powrotem do źródła, jakim jest bardzo subtelny umysł wyrażający się w takich cechach jak mądrość, szczęście, spokój, współczucie, świetlistość, nieskończoność, czystość doświadczenia i bezustanna wolność od czegokolwiek. Subtelny umysłi zwykły umysł, zależny od pracy mózgu, związany ponadto z pięcioma zmysłami, jest niesiony i aktywny poprzez pranę Prana przepływa subtelnymi kanałami, w sanskrycie zwanymi nadi, przez 6 centrów koncentracji emocjonalno-mentalnej, zwanych czakrami, rozlokowanych na całej długości kręgosłupa oraz w głowie. W ciele ludzkim znajdują się 3 główne kanały: pierwszy przebiega przez sam środek kręgosłupa i zwany jest suszumną, jest to niebieski kanał centralny, w stanie nieoczyszczonym związany jest z podstawową niewiedzą (awidja); po jego lewej stronie znajduje się czerwony kanał księżycowy, zwany Idą, kanał przywiązania oraz rozpoznania oświecenia, a po prawej stronie biały kanał słoneczny, zwany Pingalą, kanał gniewu oraz miłości i otwartości. Ponadto lewy kanał księżycowy jest chłodny, z tego względu powietrze, które przez niego przepływa, schładza się. Natomiast prawy kanał słoneczny jest ciepły i ogrzewa strumień powietrza. By prana mogła swobodnie przebiegać przez te trzy kanały, trzeba je oczyścić. A proces ten można, a nawet trzeba, realizować na kilku płaszczyznach: poprzez kultywowanie etycznych cech, właściwej diety, nabywanie świętej wiedzy, a także pranajamę, czy oczyszczający oddech jogiczny.
W pranajamie Surja bheda, ciepłym oddechu słonecznym, wdech przepływać będzie przez prawy kanał - Pingalę. Przepływ oddechu przez odpowiednie nozdrze kontroluje się prana mudrą (palec serdeczny i wskazujący kładziemy na czole, kciuk przy prawym nozdrzu, a palec serdeczny i mały na lewym), by w ten sposób operować zamknięciem nozdrzy.
Są 3 możliwości wykonywania surja bhedany - z oraz bez wstrzymania oddechu (kumbhaka):
1. Bez wstrzymania, czyli bez kumbhaki: poprzez prana mudrę lewe nozdrze pozostaje zamknięte w czasie, gdy powietrze jest nabierane prawym nozdrzem przez ok. 8-10 sekund; następnie zatykane jest prawe nozdrze, a otwierane lewe i powietrze nim wypuszczane przez ok. 16-20 sekund; początkowo wykonuje się 10 takich cykli
prawy wdech – lewy wydech
2. Kumbhaka po wdechu: prana mudrę zatyka lewe nozdrze, podczas gdy powietrze nabierane jest prawym nozdrzem przez ok. 8-10 sekund; następnie wstrzymuje się oddech na ok. 30 sekund, a potem zatykane jest prawe nozdrze, a otwierane lewe i powietrze nim wypuszczane przez ok. 16-20 sekund; początkowo wykonuje się 10 takich cykli
prawy wdech – kumbhaka – lewy wydech
3. Kumbhaka po wdechu i po wydechu: prana mudrę zatyka lewe nozdrze, podczas gdy powietrze nabierane jest prawym nozdrzem przez ok. 8-10 sekund; następnie wstrzymuje się oddech (kumbhaka) na ok. 30 sekund, a potem zatykane jest prawe nozdrze, a otwierane lewe i powietrze nim wypuszczane przez ok. 16-20 sekund; po czym następuje ponowne wstrzymanie oddechu (kumbhaka) na 6-8 sekund; początkowo wykonuje się 10 takich cykli
prawy wdech – kumbhaka – lewy wydech – kumbhaka
Taka sama procedura i technika powinna być zastosowana w pranajamie chłodzącej, księżycowej, zwanej Chandra bheda, z użyciem kanału wstępującego Ida.